US Poultry & Egg Association opublikowało raport, w którym stwierdzono, że w ciągu ostatnich pięciu lat amerykański przemysł drobiarski znacząco zmniejszył zużycie antybiotyków w produkcji fermowej kurcząt brojlerów i indyków jako sposobu na zapobieganie chorobom głównie dzięki wprowadzeniu przez FDA restrykcyjnych ograniczeń stosowania antybiotyków wyłącznie z polecenia lekarzy weterynarii, konieczności rejestrowania każdego przypadku zastosowania antybiotyków (kontrola ferm przez FDA) oraz powszechnemu wykorzystaniu metod zapobiegania chorobom ptaków (skuteczniejsze metody prewencji). W produkcji brojlerów zmniejszono zużycie antybiotyków w zakładach wylęgowych z 93% do 17% (gentamycyny o 74%), w paszach leczniczych o 75% (tetracyklin o 95%, virginiamycyny o 60%), a w wodzie do picia o 48% (sulfonamidów o 72%, tetracyklin o 47%, penicyliny o 21%). Natomiast w produkcji indyków zużycie antybiotyków w zakładach wylęgowych zmniejszono z 96% do 41% (gentamycyny o 42%), w paszach leczniczych o 52% (tetracyklin o 67%), a w wodzie do picia o 52% (erytromycyny o 65%, neomycyny o 49%, lincomycyny o 46%). Pomimo wprowadzonych obostrzeń w prewencyjnym stosowaniu antybiotyków brojlery i indyki muszą być nadal leczone przy pomocy antybiotyków na wiele groźnych chorób (nekrotyczne zapalenie jelit, kolibacyloza, dermatozy). Przypomnijmy, że w USA w 2018 r. wyprodukowano ponad 9 mld kurcząt brojlerów i prawie 245 mln indyków.  

W krajach UE użytkowanych jest ok. 400 mln kur niosek, z czego 53% utrzymywanych jest w klatkach wzbogacanych (w Polsce 87%), 27% w kurnikach na ściółce, 15% na wolnych wybiegach i 5% w chowie organicznym. Wg KIPDiP udział jaj ze ściółkowego chowu kur w Polsce może w ciągu kilku najbliższych lat wzrosnąć z 9% do 29%. Roczna produkcja jaj w UE wynosi ponad 7,5 mln ton jaj (ok. 125 mld szt.), przy czym siedem spośród wszystkich krajów UE (Francja, Niemcy, Włochy, Hiszpania, Wielka Brytania, Holandia i Polska) produkuje 75% jaj. Ok 10% produkowanych jaj to jaja wylęgowe. UE jest samowystarczalna w jajach spożywczych w 105%. Średnie roczne spożycie jaj w UE w przeliczeniu na mieszkańca wynosi ok. 240 jaj; w Polsce rocznie ok. 160 jaj/mieszkańca. Wartość wyeksportowanych jaj wynosi średnio 200 mln € w ciągu kilku ostatnich lat, przy czym w ostatnim czasie obserwuje się spadek eksportu. Głównymi importerami jaj z UE są Japonia i Szwajcaria. Od pewnego czasu wzrasta w UE import jaj i przetworów jajczarskich, głównie z USA i Ukrainy.

Prognozy Komisji Europejskiej opublikowane w „Short-Term Outlook for EU Agriculutural Markets in 2019 and 2020” przewidują, że produkcja drobiarska w UE w 2019 r. wzrośnie o 2,5% w porównaniu do produkcji w 2018 r. dzięki rosnącemu popytowi oraz stosunkowo dobrym cenom, zwłaszcza w II kwartale. Tempo wzrostu produkcji mięsa drobiowego będzie jednak znacznie niższe w porównaniu do 5% wzrostu w 2018 r. Średnia konsumpcja mięsa drobiowego w przeliczeniu na jednego mieszkańca może wzrosnąć w 2019 r. o 2,4% do poziomu 25,4 kg mięsa/mieszkańca. Jeśli wyższe ceny skupu trzody chlewnej na skutek szerzącego się ASF spowodują wzrost cen wieprzowiny w handlu detalicznym, spodziewany jest dalszy wzrost konsumpcji mięsa drobiowego. Wyższe ceny oraz rosnąca konsumpcja mogą stymulować wzrost importu mięsa drobiowego przez UE w drugiej połowie 2019 r. nawet o 5%, głównie z Brazylii, Tajlandii i Ukrainy. W pierwszych czterech miesiącach 2019 r. zanotowano w UE wzrost eksportu mięsa drobiowego o 13% w porównaniu do tego samego okresu w 2018 r., głównie dzięki zwiększeniu o 40% eksportu do RPA, chociaż ciągle eksport ten jest niższy w porównaniu do rekordowego poziomu w 2016 r. Zwiększa się też eksport mięsa drobiowego z UE do Ghany, Filipin oraz Wietnamu.

Donald Trump, w związku z niespodziewanym obniżeniem kursu chińskiego yuana (prawdopodobna manipulacja rządu Chin na rynku walutowym) oraz zawiedziony brakiem importu przez Chiny znacznych ilości amerykańskich towarów rolnych, zgodnie z zawartym wcześniej porozumieniem między USA i ChRL, zapowiedział wprowadzenie kolejnych opłat celnych na import na rynek amerykański chińskich produktów o wartości ponad 300 mld dolarów. W odpowiedzi na ogłoszone przez prezydenta USA decyzje chiński minister ds. handlu postanowił całkowicie wstrzymać import amerykańskich produktów rolnych (mięso, soja, zboża paszowe), co natychmiast wywołało znaczne zaniepokojenie wśród amerykańskich farmerów. Negatywne nastroje amerykańskich farmerów w tych stanach, gdzie rolnictwo stanowi główne źródło dochodów, mogą być szczególnie niekorzystne dla Donalda Trumpa w perspektywie nadchodzącej kampanii wyborczej, w której obecny prezydent USA zamierza ubiegać się o ponowną elekcję na drugą kadencję. Przypomnijmy, że w wyniku prowadzonej wojny handlowej między USA i Chinami, ChRL zakupiły w USA w 2018 r. 14,3 mln ton soi (32,9 mln ton w 2017 r.), najmniej od 11 lat. Jednocześnie w amerykańskich portach nadal 3,7 mln ton soi oczekuje na załadunek i eksport do Chin. Wstrzymanie eksportu spowodowało kilkuprocentowy spadek cen soi na amerykańskich giełdach rolnych.

Coraz więcej firm na całym świecie deklaruje działanie na rzecz poprawy dobrostanu kurcząt brojlerów. Najwięcej w tym zakresie dzieje się w krajach UE, które stanowią wzór dla innych krajów na świecie. W ostatnich dniach Sodexo i Compass Group, firmy oferujące m.in. serwis w zakresie żywienia i cateringu na całym świecie, podpisały deklarację przystąpienia do akcji Better Chicken Commitment (Zaangażowanie na rzecz Lepszego Kurczaka) prowadzonej przez międzynarodową organizację Compassion in World Farming, działającą na rzecz poprawy dobrostanu zwierząt hodowlanych, zgodnie z którym zwierzęta gospodarskie, w tym drób, będą traktowane ze współczuciem i należnym im szacunkiem, a hodowla przemysłowa przestanie istnieć. Sodexo i Compass Group zobowiązały się kupować po 2026 r. mięso drobiowe wyłącznie od tych dostawców, którzy gwarantują prowadzenie tuczu kurcząt wolnorosnących zgodnie z europejskim prawem o dobrostanie zwierząt, niezależnie od miejsca prowadzonego tuczu, w którym odpowiednie krzyżówki kurcząt będą tuczone do 30 kg/m2 na ściółce przy zapewnieniu oświetlenia o natężeniu minimum 50 lux, w tym także światła naturalnego, w kurnikach będą grzędy i miejsca do grzebania, a wymiana powietrza zgodnie z Aneksem 2.3 europejskiej Dyrektywy Brojlerowskiej. Ubój kurcząt będzie odbywał się wyłącznie z zachowaniem humanitarnych warunków (ogłuszanie ptaków gazowe, multifazowe lub zmodernizowane elektryczne).

Wydaje się, że rosnąca popularność diety fleksitariańskiej, czyli opartej na spożywaniu przede wszystkim warzyw i owoców oraz ryb, jaj i przetworów mlecznych jako źródeł alternatywnego białka roślinnego przy zmniejszonej w różnym stopniu konsumpcji tradycyjnego mięsa i wyrobów mięsnych (drób, wieprzowina, wołowina), może zagrażać dalszemu rozwojowi produkcji zwierzęcej na świecie, w tym także w Polsce. Niestety, dla bardzo wielu konsumentów, chcących w pełni zaspokoić swoje zapotrzebowanie na wartościowe białko zawierające wszystkie aminokwasy niezbędne dla prawidłowego wzrostu, rozwoju i funkcjonowania organizmu, szczególnie młodego, ograniczenie mięsa w codziennej diecie stanowi poważne wyzwanie ze względu na stosunkowo wysokie ceny białek roślinnych jako alternatywy dla produktów zwierzęcych. Ciągle mięso, szczególnie drobiowe, jest źródłem najtańszego białka bogatego w egzogenne aminokwasy. Niemniej marketingowcy w przemyśle drobiarskim powinni zdawać sobie sprawę, że – jak wskazują badania przeprowadzone wśród konsumentów przez firmę Nielsen (światowy koncern badający preferencje rynkowe konsumentów) – ok. 61% konsumentów ogranicza swoje spożycie mięsa, 43% na co dzień zastępuje mięso białkami pochodzenia roślinnego, 21% jest zdeklarowanymi wegetarianinami lub weganami. Ok. 12% konsumentów jest gotowych spożywać mięso produkowane poprzez hodowlę komórek w laboratoriach, a 8% będzie spożywać alternatywne białka pochodzące z hodowli owadów.

Fala niezwykłych upałów, jakie ostatnio przeszły przez Wielką Brytanię, była bezpośrednią przyczyną upadku tysięcy kurcząt brojlerów na fermach, które należą do firmy drobiarskiej Moy Park i stanowią dla niej zaplecze surowcowe. Pomimo wysiłku pracowników na tych fermach w celu uchronienia ptaków przed przegrzaniem i śmiercią zainstalowane systemy wentylacji w kurnikach pozwalały wprawdzie na pełną i szybką wymianę powietrza, ale nie były w stanie obniżyć temperatury wchodzącego powietrza z zewnątrz do kurników w takim stopniu, aby uchronić kurczęta przed gorącem. W krajach, w których upały są naturalne, producenci prowadzą tucz kurcząt brojlerów w kurnikach wyposażonych w systemy schładzania wchodzącego z zewnątrz powietrza, a także wstawiają mniej kurcząt na jeden m2 powierzchni kurnika. Często kurniki wyposażone są w kurtyny w ścianach bocznych, które po uniesieniu tworzą z kurnika rodzaj zadaszonej wiaty dającej cień, co pozwala kurczętom przeżyć przy dużych upałach.

KFC, jedna z największych sieci fast-food na świecie, przedstawiła program Better Chicken Commitment in Europe (Zobowiązanie Lepszy Kurczak w Europie), zgodnie z którym KFC od 2026 r. będzie kupowała mięso drobiowe wyłącznie od kurcząt brojlerów wolnorosnących tuczonych na fermach o maksymalnej obsadzie 30 kg/m2 kurnika. Ponadto kurniki do tuczu kurcząt wolnorosnących będą musiały być wyposażone w okna i grzędy, a do ścielenia będzie wykorzystywana słoma w belach, także jako miejsce dla kurcząt do grzebania. Warto podkreślić, że w Holandii ok. 40% produkowanych brojlerów to kurczęta wolnorosnące, we Francji ponad 25%, natomiast w UK ok. 11%. Trend przechodzenia na chów kurcząt wolnorosnących i poprawę tym samym ich dobrostanu ciągle trwa, chociaż ten sposób produkcji powoduje pogorszenie opłacalności dla producenta. Niestety, specjaliści wskazują, że chów kurcząt wolnorosnących powoduje znaczący wzrost emisji gazów cieplarnianych. Dla wyprodukowania bowiem tej samej ilości mięsa trzeba wstawić o ok. 40% więcej kurcząt wolnorosnących rocznie. W ciągu roku wykorzystując kurczęta szybkorosnące z 1000 m2 kurnika uzyskujemy ok. 260 ton żywca (6,5 wstawień rocznie, 40 kg żywca/m2), natomiast wykorzystując kurczęta wolnorosnące z 1000 m2 kurnika uzyskujemy ok. 160 ton żywca (5,3 wstawień rocznie, 30 kg żywca/m2). Do produkcji większej ilości kurcząt wolnorosnących potrzebne też będzie więcej paszy i wody. Problematyczne zatem staje się zabieganie o wdrażanie produkcji kurcząt wolnorosnących i poprawę w ten sposób ich dobrostanu, jeśli taka produkcja będzie przyczyniała się do ocieplenie klimatu na Ziemi.

Po niewielkim spadku w 2015 r. eksport mięsa drobiowego na świecie wyraźnie wzrasta. W 2014 r. wyeksportowano 10,5 mln ton mięsa drobiowego, w 2015 r. 10,3 mln ton, natomiast w 2017 r. o 5,7% więcej (11,1 mln ton) w porównaniu do eksportu w 2014 r. i w 2018 r. o 8,6% więcej (11,4 mln ton) w porównaniu do eksportu w 2014 r. Analitycy globalnego rynku drobiarskiego przewidują wzrost światowego eksportu mięsa drobiowego w następnej dekadzie do 2027 r. o 31,6% (do 15 mln ton) w porównaniu do eksportu w 2018 r. Największy udział w światowym eksporcie mięsa drobiowego w 2018 r. miały Brazylia (37%) i USA (29%), następnie kraje UE (11%), Tajlandia (6%) i Rosja (4%). Natomiast największymi importerami mięsa drobiowego na świecie w 2018 r. była Japonia (9,2%), Meksyk (8,9%), UE (7,7%), Arabia Saudyjska (7,3%) i Chiny (4,8%). Przewiduje się, że w następnej dekadzie największymi eksporterami mięsa drobiowego pozostaną Brazylia i USA, przy czym eksport z Brazylii wzrośnie do 2027 r. o 55,5% (głównie do Arabii Saudyjskiej, Japonii i Chin), a z USA o 23,9%. Największy wzrost eksportu w tym okresie przewidywany jest dla Tajlandii (o 72,5%), natomiast minimalny wzrost eksportu (o 0,4%) mięsa drobiowego jest przewidywany dla UE.

Wołodymyr Zełenski, Prezydent Ukrainy, zakwestionował w trakcie publicznego wystąpienia potrzebę rządowej dotacji w wysokości 97 mln USD, przekazanej w 2017/18 r. przedsiębiorstwu drobiarskiemu MHP (Myronivsky Hliboproduct), jeśli w kwietniu 2019 r. została wypłacona znacząca dywidenda właścicielom i udziałowcom przedsiębiorstwa (łącznie zarząd MHP wypłacił dywidendę w wysokości 80 mln USD). Śledztwo w tej sprawie na zlecenie Prezydenta ma przeprowadzić państwowa agencja do zwalczania korupcji. MHP jest największym producentem drobiu na Ukrainie (posiada ok. 50% rynku ukraińskiego) i szóstym pod względem wielkości produkcji w Europie. W 2017 r. firma ubiła ponad 317 mln brojlerów; 80% zysku firmy pochodzi ze sprzedaży drobiu. MHP jest też znaczącym eksporterem drobiu; w I kw. 2019 r. eksport drobiu wzrósł o 47% do 93 tys. ton. W ostatnim czasie MHP zakupił słoweńskie przedsiębiorstwo drobiarskie Perutnina Pluj wykorzystując do tego preferencyjny kredyt w wysokości 100 mln € udzielony przez Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju, co wzbudziło znaczące zaniepokojenie wśród europejskich producentów drobiu, oraz uruchomił pięć nowych ferm tuczu w pobliżu Winnicy (wschodnie Podole). MHP ściśle współpracuje z rosyjskim przedsiębiorstwem rolnym Czerkizowo.

Chiński przemysł drobiarski przeżywa niezwykły rozwój. Z powodu szerzącego się ASF w stadach trzody chlewnej w całych Chinach i wynikającego z tego coraz większego braku wieprzowiny, popyt na mięso drobiowe począwszy od 2018 r. gwałtownie rośnie. Producenci brojlerów spodziewając się większych zysków zamierzają znacząco zwiększyć produkcję. Niestety, koszty produkcji kurcząt brojlerów w Chinach są ciągle wysokie. Produkcja zbóż jest wspierana finansowo przez rząd, a produkcja pasz pełnoporcjowych w ogromnym stopniu jest uzależniona od importu soi i śruty sojowej (cena pasz w Chinach jest prawie dwukrotnie wyższa w porównaniu do ceny pasz w USA czy Brazylii). Rosną też koszty robocizny; z powodu wzrostu gospodarczego w Chinach wyszkolonym pracownikom trzeba coraz więcej zapłacić za ich pracę. Zwiększa się też presja konsumentów, aby produkcja zwierzęca była bardziej transparentna, a zużycie antybiotyków znacząco mniejsze. Chińczycy chcą spożywać bardziej bezpieczną żywność. Producenci drobiu muszą w większym stopniu kontrolować środowisko w kurnikach (temperatura, wentylacja, wilgotność) oraz stosować skuteczniejsze metody czyszczenia, mycia i dezynfekcji. Wszystkie te problemy zmuszają chińskich producentów drobiu do poszukiwania i wdrażania bardziej nowoczesnych technologii produkcji gwarantujących większą efektywność ekonomiczną, co z kolei wiąże się z potrzebą nowych inwestycji, które zwiększają koszty produkcji.

Europa jest trzecim pod względem wielkości producentem mięsa drobiowego na świecie. Wartość sprzedawanego mięsa drobiowego w Europie wynosi ponad 32 mld €, a w zakładach drobiarskich zatrudnionych jest na stałe lub okresowe umowy ponad 300 tys. osób. UE zajmuje trzecie miejsce na świecie pod względem wielkości eksportu mięsa drobiowego i czwarte miejsce w imporcie mięsa drobiowego, co oznacza, że UE jest jednym z najważniejszych partnerów handlowych w obrocie mięsem drobiowym w globalnym handlu. Ustalanie i wdrażanie nowych zasad międzynarodowego handlu mięsem drobiowym stanowi podstawę dalszego rozwoju przemysłu drobiarskiego w krajach UE i jest ważnym czynnikiem pobudzającym rozwój ekonomiczny krajów UE; stwarza także nowe miejsca pracy łagodząc społeczne napięcia wynikające z bezrobocia. Mięso drobiowe prawdopodobnie będzie w 2020 r. najczęściej spożywanym mięsem na świecie wyprzedzając wieprzowinę i inne rodzaje mięsa. Europejski przemysł drobiarski wspiera wzrost konsumpcji mięsa drobiowego na świecie. Jest też liderem innowacyjnych rozwiązań w zakresie jakości i bezpieczeństwa mięsa drobiowego, co w sytuacji ciągłego zagrożenia zdrowia ludzi różnymi patogenami (np. bakterie z rodzaju Salmonella) stanowi dla coraz większej liczby klientów na świecie bardzo ważny czynnik.

LDC Group kupiła firmę Kiplama, która zajmowała się dystrybucją produktów z drobiu na terenie Belgii. Wartość sprzedaży w Kiplama wyniosła w 2018 r. 39 mln €, natomiast zysk operacyjny EBIDTA nieco ponad 1 mln €. Produkty drobiarskie LDC stanowiły w 2019 r. ponad 40% wartości towarów dystrybuowanych przez Kiplama. Zakup Kiplama zwiększył wartość sprzedaży w LDC w I kwartale 2019 r. o 8,2%. Mająca swoją siedzibę we Francji firma LDC jest największym producentem drobiu w EU. W ciągu ostatniego roku wartość sprzedaży w LDC wzrosła o 7,7% do 4,124 mld €, między innymi dzięki zakupowi w 2018 r. francuskich firm Favreau i Couthouis-Péridy oraz objęciu części udziałów w Doux. Ponad 17% swoich wyrobów LDC eksportuje do różnych krajów na całym świecie. LDC jest właścicielem (lub ma większościowy) udział w 75 firmach drobiarskich we Francji, Hiszpanii i Polsce.    

Amerykański koncern medialny WATT Global Media utworzył na Instagramie nowy profil poświęcony promocji mięsa drobiowego. Zespół prowadzący ten profil zamierza rozwinąć globalną wymianę pozytywnych doświadczeń i doznań różnych ludzi wynikających z przygotowywania oraz spożywania żywności zawierającej mięso drobiowe, jedno z najważniejszych, najtańszych i najbardziej powszechnych źródeł zdrowego, łatwo przyswajalnego białka zwierzęcego. Do zamieszczania na profilu zdjęć i receptur wraz z opisem sposobu przygotowania różnych posiłków z udziałem mięsa drobiowego, także tych związanych z danym regionem czy różnymi krajami na całym świecie, restauracji promujących dania drobiowe, akcji marketingowych czy wspomnień związanych ze spożywaniem drobiu zachęcani są przede wszystkim młodzi ludzie z pokolenia kończącego szkoły i uniwersytety oraz rozpoczynających swoją pierwszą pracę. Specjaliści marketingowi zaangażowani w rozwój przemysłu drobiarskiego chcą w ten sposób kształtować upodobania kulinarne nowych wchodzących na rynek klientów. Zachętą do takiego działania jest rekordowa oglądalność zdjęcia jaja, które na Instagramie otrzymało ponad 53 mln lajków. Czy profil z mięsem drobiowym przebije ten rekord – zastanawiają się twórcy nowego profilu drobiowego.

“Czyste jedzenie” to dieta, która w ciągu ostatnich kilku lat bardzo zyskała na popularności, a w 2019 r. jest jak najbardziej trendy. „Czyste jedzenie” to zdrowie – twierdzi coraz więcej ludzi na całym świecie! W czystym jedzeniu rezygnujemy ze spożywania żywności wysoko przetworzonej zastępując ją warzywami i owocami, jajami, orzechami i świeżym mięsem. Bardzo ważnym elementem są pełnoziarniste produkty zbożowe: makarony, chleb, owsianka, popcorn, brązowy ryż, komosa, nabiał, oliwa z oliwek czy olej kokosowy. Groźniejszym od kalorii jest stopień przetworzenia danej potrawy. Im bardziej przetworzona żywność zawierająca mnóstwo różnego rodzaju dodatków, tym bardziej szkodliwa dla naszego zdrowia. Okazuje się, że to przemysł drobiarski stanowi doskonałe źródło najbardziej odpowiednich produktów do przygotowania „czystego jedzenia”. Mięso drobiowe zawiera dużo wartościowego białka i mało tłuszczu i nie wymaga skomplikowanego przetworzenia, by ze smakiem je spożyć. Podobnie jaja, zawierające wszystkie najważniejsze składniki pokarmowe, są łatwo strawne i przyswajalne po stosunkowej prostej obróbce.

Globalny rynek mięsa drobiowego w pierwszej połowie 2019 r. został ustabilizowany i zgodnie z oczekiwaniami analityków trend ten powinien utrzymywać się także w drugiej połowie br., przede wszystkim dzięki lepszemu zrównoważeniu podaży i popytu u głównych producentów drobiu, tzn. USA, Brazylii, UE i Tajlandii, w tym także eksportu mięsa drobiowego. Wydaje się, że zwiększona produkcja mięsa drobiowego i wynikający z tego spadek cen na światowych rynkach, z jakim mieliśmy do czynienia w drugiej połowie 2018 r. i w pierwszych miesiącach 2019 r., zakończyły się pomyślnie. Co więcej, równowaga na globalnym rynku mięsa drobiowego utrzymuje się pomimo spodziewanego znacznego wzrostu popytu na mięso drobiowe w Chinach spowodowanego zmniejszeniem pogłowia trzody chlewnej z powodu coraz częstszych przypadków ASF. Zwiększenie popytu na mięso drobiowe w Chinach zostało wyhamowane przez znaczący wzrost cen rynkowych mięsa drobiowego w tym kraju, którego szybkie zaspokojenie w pełnym zakresie nie jest możliwe przez wzrost produkcji krajowej (brak jaj wylęgowych brojlerowskich), a także przez zwiększenie importu (brak odpowiedniej infrastruktury chłodniczej).   

Wartość akcji brazylijskich koncernów mięsnych gwałtownie wzrosła o 6-8% w poniedziałek po ogłoszeniu, że władze UE i Brazylii po kilku latach negocjacji podpisały w ubiegłym tygodniu porozumienie o wolnym handlu między UE i Mercosur. Pełne wdrożenie zawartych porozumień nastąpi w ciągu trzech lat, głównie z konieczności dostosowania wielu przepisów obejmujących wymagania m. in. dla produktów rolnych sprzedawanych w UE. Kraje Mercosur eksportują na rynki UE głównie produkty rolne, natomiast UE eksportuje do Mercosur głównie maszyny, sprzęt transportowy, chemikalia i produkty farmaceutyczne. Porozumienie przewiduje znaczące obniżenie opłat celnych na produkty rolne eksportowane z krajów Mercosur na rynki UE, w tym na mięso drobiowe, przez okres 10 lat. Ponadto, zgodnie z zawartym porozumieniem, UE zaimportuje z Brazylii rocznie 180 tys. ton mięsa drobiowego bez opłat celnych (w systemie wolnocłowym). Przypomnijmy, że dotychczas obowiązywało 82% cło na import brazylijskich kurczaków do krajów UE; import ograniczały też kwoty importowe. Mercosur (hiszp. Mercado Común del Sur – Wspólny Rynek Południa), powołany w 1991 r. przez Brazylię, Argentynę, Paragwaj i Urugwaj, oraz kraje UE będą tworzyły wspólny rynek zamieszkany przez 780 mln ludzi.

Minister Rolnictwa w Indonezji polecił, by producenci brojlerowskich jaj wylęgowych zmniejszyli w trybie pilnym na swoich fermach rodzicielskich liczbę kur poprzez przymusowy ubój 3 mln ptaków w ciągu dwóch tygodni do 9 lipca br. w celu zmniejszenia ilości produkowanych brojlerów i powstrzymania w ten sposób spadku ceny skupu kurcząt brojlerów. Bezpośrednią przyczyną obniżenia przez ministerstwo rolnictwa urzędowej ceny skupu kurcząt brojlerów o 11% (z 1,43 USD/kg do 1,27 USD/kg) jest utrzymująca się od dłuższego czasu nadprodukcja brojlerów w Indonezji. Indonezyjczycy spożywają rocznie ok. 3,1 mln kurcząt przy produkcji ponad 3,6 mln brojlerów, przy czym spożycie mięsa drobiowego w Indonezji z powodu powszechnie panującej biedy jest jednym z najniższych na świecie (6-7 kg/mieszkańca rocznie). W praktyce cena skupu kurcząt brojlerów jest znacznie niższa i wynosi średnio 0,50 USD/kg. Wielu producentów kurcząt brojlerów próbuje sprzedać kurczęta na wolnym rynku chcąc uzyskać wyższą cenę, ale skala tej sprzedaży jest niewielka. Nadal bowiem ok. 40% kurcząt brojlerów jest produkowanych w Indonezji w chowie przyzagrodowym, chociaż liczba takich gospodarstw spadła z 100 tys. w 2008 r. do 6 tys. obecnie. Warto przypomnieć, że w 2015 r. w podobnej sytuacji indonezyjskie ministerstwo rolnictwa poleciło ubić przymusowo ok. 6 mln kur rodzicielskich, ale takie działanie przyniosło jedynie krótkotrwałą poprawę; jak widać, problem powrócił w 2019 r.

Zgodnie z inicjatywą Zgromadzenia Ogólnego ONZ przedstawiciele FAO, WHO i OIE powołali ostatnio na spotkaniu w Holandii fundację, której celem jest zorganizowane przeciwdziałanie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się na świecie drobnoustrojów lekoopornych. Fundacja będzie skupiała wszystkie kraje, które są gotowe zaangażować się w szybsze rozwiązanie tego niezwykle groźnego dla zdrowia ludzi i zwierząt problemu. Jest to czwarty przypadek wspólnego działania krajów skupionych w ONZ w celu ochrony zdrowia ludzi i zwierząt w skali globalnej. Wcześniej działanie w takiej skali podjęto w celu rozwiązania problemów związanych z HIV, chorobami niezakaźnymi (schorzenia układu krążenia i płuc, nowotwory, cukrzyca) oraz wirusem Ebola. Przemysł drobiarski, który z wielkim powodzeniem zmierza ku ograniczeniu stosowania antybiotyków, nadal wykorzystuje w produkcji fermowej w celach profilaktycznych ogromne ilości różnych leków sprzyjając powstawaniu lekoopornych patogenów, zagrażających również zdrowiu ludzi. Dotychczas podejmowane wysiłki były rozproszone i nie przyniosły spodziewanej poprawy. Wg danych FAO na świecie z powodu infekcji patogenami lekoopornymi umiera rocznie ponad 700 tys. ludzi, a jeśli nie powstaną skuteczne programy rozwiązania narastającego w szybkim tempie problemu, liczba przypadków śmierci może sięgać nawet 10 mln ludzi rocznie. Rząd Holandii przeznaczył na cele Fundacji 5 mln USD i zaapelował do innych krajów oraz światowych instytucji finansowych (np. Bank Światowy) o szybkie wsparcie działań tej Fundacji w celu przygotowania programu oraz rozpoczęcia działań.

Na azjatyckim rynku drobiarskim zachodzą znaczące zmiany, stymulowane rosnącymi przychodami ludności, przyrostem naturalnym oraz preferencjami nowych pokoleń w zakresie smaku i łatwości przyrządzania codziennych posiłków. Sytuacja ta stanowi ogromną szansę dla przemysłu drobiarskiego, który może sprzedawać więcej mięsa drobiowego i jaj oraz przetworów drobiarskich ze zwiększoną marżą, ale – niestety – realizacja tych zamierzeń natrafia na wiele przeszkód. Jednym z najpoważniejszych problemów jest niedobór surowców paszowych. Wiele azjatyckich krajów chcąc rozwijać produkcję drobiu i jaj zmuszona jest importować ogromne ilości zbóż i soi, ale obłożenie importu surowców paszowych cłami wywozowymi przez producentów zbóż i soi znacząco wpływa na cenę gotowych mieszanek paszowych. Jednocześnie brak ziemi uprawnej w azjatyckich krajach poważnie ogranicza możliwość zwiększenia produkcji własnych surowców paszowych. Jeśli w USA, Kanadzie czy UE na każdego mieszkańca przypada ok 3-5 ha ziemi uprawnej, to w przeważającej liczbie krajów azjatyckich na jednego mieszkańca przypada ok. 0,5-1 ha ziemi uprawnej. Spożycie jaj znacząco różni się między azjatyckimi krajami. Podczas gdy roczne spożycie jaj w wielu krajach jest bardzo wysokie (Japonia 333 jaj/osobę, Malezja 315 jaj/osobę, Chiny 306 jaj/osobę), to w innych jest znacząco niskie (Indonezja 96 jaj/osobę, Bangladesz 94 jaj/osobę, Indie 68 jaj/osobę). Zwiększająca się liczba konsumentów w średnim wieku i młodszych, przenoszących się ze wsi do miast, domaga się jednak w coraz większym stopniu jaj pochodzących z produkcji, w której przestrzegane są zasady dobrostanu kur, a chów niosek nie jest prowadzony w systemie klatkowym.

Damate, rosyjski producent mięsa indyczego, poinformował o otwarciu nowego zakładu o rocznej wydajności 155 tys. ton mięsa. Zlokalizowany w regionie Penza (ok. 150 km na północ od Saratowa) zakład jest największym producentem mięsa indyczego w Europie. Damate zainwestował w zakład ponad 11 mld rubli (171 mln USD) i planuje osiągnięcie pełnej mocy produkcyjnej w 2020 r. Obecnie zatrudnia ponad 2000 pracowników. „Zakład został wyposażony w najnowsze urządzenia pozwalające ubijać ok 6 tys. indyków na godzinę” – twierdzi Naum Babajew, prezes zarządu Damate. „Dzięki najnowszej technologii (m.in. chłodzenie tuszek zimnym powietrzem) możliwe jest produkowanie świeżego i bezpiecznego mięsa indyczego najwyższej jakości. W halach produkcyjnych zostały zainstalowane kamery, które podłączone do inteligentnego systemu analizy rejestrowanych obrazów video pozwalają w rzeczywistym czasie kontrolować cały proces produkcji” – dodaje Babajew. Grupa Damate rozpoczęła produkcję indyków w 2012 r. w systemie pionowej integracji i posiada własne stada rodzicielskie, zakład wylęgowy oraz fermy tuczu, a także produkuje zboża, z których produkowane są specjalistyczne mieszanki paszowe dla indyków. Aby w pełni wykorzystać potencjał nowego zakładu (155 tys. ton mięsa indyczego rocznie), Damate rozbudował fermy rodzicielskie i tuczu, zmodernizował zakład wylęgowy oraz zwiększył produkcję pasz.    Jak podał amerykański USDA, Rosja wyprodukowała w 2017 r. ponad 6,6 mln ton mięsa drobiowego, w tym ok. 363 tys. ton mięsa indyczego. Od tego czasu obserwuje się szybki wzrost rosyjskiej produkcji drobiarskiej, przy czym coraz częściej rosyjskie mięso drobiowe jest przedmiotem eksportu.

Wprawdzie MHP, ukraiński potentat drobiarski, uzyskał mniejszy zysk za I kwartał 2019 r. (33 mln USD, o 63% mniej niż w tym samym okresie w 2018 r.), ale wg zarządu MHP można powiedzieć, że firma nadal osiąga znaczne sukcesy. Oto niektóre z nich: ·         uruchomione zostały dwie nowe fermy tuczu brojlerów w Winnicy (wyposażenie i uruchomienie tych ferm w znacznej mierze „zjadło” zysk firmy w I kw. 2019 r.); w Winnicy działa obecnie pięć ferm tuczu brojlerów, ·         MHP zakupiło 90,68% akcji Perutina Ptuj, słoweńskiej firmy drobiarskiej (cena zakupu wyniosła 250 mln USD), ·         sprzedaż drobiu w I kw. 2019 r. wzrosła o 21% i wyniosła 164 tys. ton (ceny sprzedaży były takie same jak w I kw. 2018 r.), ·         w I kw. 2019 r. eksport drobiu wzrósł o 47% i wyniósł 93 tys. ton. Przychód z eksportu wzrósł o 65% do 288 mln USD i stanowił ok. 61% przychodu ogółem w MHP w I kw. 2019 r., ·         MHP wyprodukował 7,58 tys. ton wyrobów drobiarskich (o 7% mniej w porównaniu do I kw. 2018 r.), ale przychód ze sprzedaży tych wyrobów był wyższy o 12% dzięki wyższej cenie sprzedaży.

Najprawdopodobniej 22 Europejskie Sympozjum Żywienia Drobiu przejdzie do historii jako przełomowy moment w powszechnym rozumieniu pojęcia „zdrowy przewód pokarmowy”. Na podstawie zaprezentowanych wyników badań oraz wymiany opinii uczestniczących w obradach naukowców stwierdzono, że zdrowy przewód pokarmowy to nie tylko wszystkie przebywające w nim mikroorganizmy (mikrobiota) i wzajemne oddziaływanie między nimi, ale przede wszystkim szeroko rozumiana holistyczna interakcja przewodu pokarmowego (w tym układu immunologicznego), innych narządów ptaka (układ neurologiczny i wynikający z jego funkcji behawioryzm ptaków), substancji pobieranych w paszach (składniki pokarmowe, toksyny) oraz parametrów środowiska, w którym przebywają ptaki (zagęszczenie, temperatura, wilgotność, zanieczyszczenie powietrza). Dzięki lepszemu poznaniu mechanizmów funkcjonowania wszystkich czynników mających wpływ na zdrowie przewodu pokarmowego będzie możliwe skuteczne wdrożenie technologii chowu drobiu bez antybiotykowych stymulatorów wzrostu oraz poprawa ekonomicznej efektywności produkcji poprzez lepsze wykorzystanie skarmianych pasz. Patrząc z tej perspektywy jednym z ważniejszych kierunków badań stają się metody modulacji mikrobioty w skali przemysłowego chowu drobiu poprzez stosowanie różnego rodzaju dodatków paszowych oraz zarządzanie ptakami w całym okresie ich chowu.  

W Gdańsku w dniach 10-13 czerwca odbywa się XXII Europejskie Sympozjum Żywienia Drobiu (ESPN 2019), w którym udział bierze ponad 1800 uczestników z 76 krajów. Prof. dr A. Rutkowski, prezes PO WPSA, witając uczestników podkreślił, że głównym celem obecnego ESPN 2019 jest określenie zakresu ścisłej współpracy nauki z przemysłem w celu rozwiązania najpilniejszych problemów ograniczających dalszy rozwój drobiarstwa na świecie. Zgodnie z intencjami organizatorów ESPN 2019 ok. 70% uczestników to przedstawiciele przemysłu drobiarskiego, w tym wszystkich największych światowych firm drobiarskich. Polski przemysł drobiarski rozwija się w tempie ok. 3% rocznie i jest największym producentem mięsa drobiowego w UE. W 2018 r. wyprodukowano 2,545 mln ton mięsa drobiowego, co stanowi 16,8% całej produkcji mięsa drobiowego w UE. Ponadto Polska produkuje 493 tys. ton mięsa indyczego (189 tys. ton to eksport) i 52 tys. kaczek (19 tys. ton to eksport). Ok. 50 mln kur niosek produkuje rocznie 9,4 mld jaj (50% jaj jest eksportowanych). Wg A. Rutkowskiego największymi zagrożeniami dla dalszego rozwoju polskiego przemysłu drobiarskiego są ograniczenia w dostępie do surowców paszowych, głównie białkowych, ryzyko grypy ptasiej, negatywne konsekwencje Brexitu oraz zwiększający się nacisk opinii publicznej domagającej się zmian w technologii chowu drobiu w kierunku poprawy dobrostanu ptaków.

Siergiej Michajłow, prezes zarządu Grupy Czerkizowo, największego producenta drobiu, trzody chlewnej i pasz w Rosji, spotkał się podczas Międzynarodowego Forum Ekonomicznego w St. Petersburgu z Aleksandrem Nikitinem, przewodniczącym administracji Obwodu Tambow (położony w połowie drogi między Moskwą i Wołgogradem), aby omówić program rozbudowy należącej do Grupy Czerkizowo fermy indyków, dzięki której produkcja indyków na tej fermie wzrośnie w ciągu najbliższych dwóch lat o 50% (prawie o 30 tys. ton rocznie). Rozwój produkcji indyków w Tambowie jest podyktowany przede wszystkim rosnącym popytem na mięso indycze w Rosji, którego spożycie zwiększa się systematycznie. Grupa Czerkizowo jest również znaczącym eksporterem mięsa drobiowego. Ferma Indyków w Tambowie powstała w 2012 r. w wyniku porozumienia partnerskiego z hiszpańską firmą Grupo Fuertes i produkuje ok. 55 tys. ton indyków rocznie. Inwestycja, która będzie kosztowała ok. 70 mln USD, przewiduje w drugim etapie rozbudowę fermy indyczej w Pierwomajskim Obwodzie, sąsiadującym z Tambowem. Grupa Czerkizowo zatrudnia w swoich zakładach ponad 2 tys. pracowników i jest największym płatnikiem podatku w regionie Tambow.

W maju 2019 r. brytyjska firma Attest Technologies Ltd. opublikowała raport, w którym przedstawiono wyniki badań, przeprowadzonych na 1000 konsumentów w wieku produkcyjnym w USA i Wielkiej Brytanii, w trakcie których zapytano o preferowany styl życia, obejmujący świadomą konsumpcję, fizyczny i mentalny dobrostan, wiarygodność cyfryzacji, zasięg eskapizmu (ucieczka od problemów związanych z życiem społecznym, codziennością i rzeczywistością w świat iluzji i wyobrażeń) oraz wyzwania niesione przez nowe normy życia społecznego. Wśród wielu ciekawych spostrzeżeń stwierdzono, że w wyniku rosnącego poczucia odpowiedzialności za zmiany środowiska naturalnego i przekonania o możliwości wpływania na tempo i zakres tych zmian swoimi indywidualnymi decyzjami, coraz więcej ludzi – pomimo nie do końca przekonujących wyników badań naukowych – świadomie ogranicza ilość spożywanego mięsa. Około 25% badanych konsumentów w USA oraz prawie 50% w Wielkiej Brytanii zjada wyraźnie mniej mięsa lub deklaruje chęć zmniejszenia konsumpcji mięsa w najbliższym czasie. W tej grupie przeważają konsumenci w wieku 23-38 lat. Jednocześnie wielu z nich jest wegetarianami, chociaż ta grupa stanowi ok. 10-15% badanych konsumentów. Interesujące, że wśród młodych konsumentów (urodzeni po 2000 r.) 34% w Wielkiej Brytanii i 25% w USA jest wegetarianami lub deklaruje zdecydowaną chęć przejścia na dietę wegetariańską.

Tyson Foods poinformował, że pomyślnie zakończył się zakup od brazylijskiego BRF dwóch przedsiębiorstw drobiarskich działających w Europie na terenie Holandii i Wielkiej Brytanii oraz czterech przedsiębiorstw drobiarskich działających w Tajlandii. Rozmowy między Tyson Foods i BRF toczyły się od lutego br. Przejęte zakłady w Holandii i Wielkiej Brytanii specjalizują się w produkcji różnego rodzaju wyrobów z mięsa drobiowego sprzedawanych m. in. pod markami Grabits, Hot ‘N’ Kickin’Chicken, Speedy Pollo i Sadia. Także zakłady w Tajlandii oferują elementy mięsa drobiowego oraz wyroby charakterystyczne dla upodobań klientów w tej części świata.  „Przejęcie tych przedsiębiorstw jest zgodne z naszym programem budowania sieci produkcyjnej i biznesowej w skali globalnej” – stwierdził Noel White, prezes CEO Tyson Foods. „Dzięki temu będziemy mogli docierać do większej liczby klientów w Europie, Bliskim Wschodzie i Azji”. Analitycy światowego rynku drobiarskiego przewidują, że 90% oczekiwanego wzrostu popytu na mięso drobiowe i wyroby z tego mięsa w okresie najbliższych pięciu lat będzie pochodziło z krajów spoza USA i Europy, w tym ponad 60% z krajów azjatyckich. Przypomnijmy, że kilka dni temu BRF ogłosił chęć utworzenia wspólnego przedsięwzięcia z Marfrig Global Foods.

Dwaj brazylijscy producenci mięsa Marfrig Global Foods SA (wołowina) i BRF SA (drób, wieprzowina) podpisali protokół ustaleń, zgodnie z którym przedstawiciele zarządów rozpoczną rozmowy nad możliwością wzajemnej sprzedaży udziałów między tymi firmami w celu utworzenia wspólnego przedsięwzięcia biznesowego. Jeśli prowadzone rozmowy zakończą się pomyślnie, powstanie nowy światowy lider na rynku mięsa (sprzedaż ponad 20 mld USD rocznie), oferujący nie tylko schłodzone lub mrożone mięso drobiowe, wieprzowe i wołowe, ale praktycznie nieograniczoną liczbę produktów wytwarzanych w tych trzech rodzajów mięsa. Firmy Marfrig Global Foods SA i BRF SA z powodzeniem prowadzą działalność nie tylko w Brazylii i krajach Ameryki Płd., ale także na terenie USA, krajów Bliskiego Wschodu czy Azji. Wspólne działanie pozwoli obu firmom lepiej wykorzystać środki finansowe oraz sieć dystrybucyjną, a także zmniejszyć ryzyko biznesowe w sytuacji szybko zmieniającego się światowego handlu mięsem (gwałtownie rosnący popyt na mięso drobiowe z powodu narastającego problemu ASF).

Inspekcja ds. Żywności w Finlandii utworzyła oddział, którego zadaniem jest pełniejszy monitoring potencjalnych źródeł skażenia bakteriami Salmonella produktów żywnościowych. Stwierdzono, że w dwóch-trzecich przypadków salmonellozy u ludzi źródłem skażenia są trzy podtypy bakterii Salmonella enteritidis: S. Eneteritidis 8, S. Newport i S. Eneteritidis 1b. Przeprowadzone badania wskazują, że zarówno fińskie, jak i importowane wyroby przemysłu drobiarskiego (mięso drobiowe, jaja spożywcze) w niewielkim procencie są odpowiedzialne za zakażenie ludzi bakteriami Salmonella. Jednocześnie dzięki wprowadzonym przepisom restrykcyjnej kontroli jakości żywności liczba zachorowań ludzi na salmonellozę w Finlandii spadła w okresie od 2008 r. z 3000 przypadków o połowę, przy czym w ostatnich latach jedynie w 300-400 przypadkach źródłem salmonellozy była żywność produkowana w Finlandii. W Polsce monitorowaniem skażeń salmonellą zajmuje się Krajowy Ośrodek Salmonella (KOS) w Instytucie Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni, zarejestrowany przez WHO. Pomimo obserwowanej w ostatnich latach zmniejszającej się liczby zakażeń, nadal rejestruje się rocznie średnio około 14 tysięcy przypadków infekcji wywołanych tymi bakteriami, potwierdzonych badaniami bakteriologicznymi. Warto przypomnieć, że w Europie notuje się rocznie ok. 3 mln przypadków zachorowania ludzi na salmonellozę.

Analitycy przewidują dalszy rozwój ekonomiczny krajów azjatyckich. Chociaż nie będzie on tak szybki jak w 2018 r., to powinien w 2019 r. przekroczyć poziom 5%. Większe przychody ludności oraz spadająca produkcja wieprzowiny powodują znaczący wzrost popytu na mięso drobiowe w tych krajach. Przewiduje się, że największy wzrost spożycia mięsa drobiowego w 2019 r. (w porównaniu do 2010 r.) będzie miał miejsce w Malezji, gdzie wyniesie aż 46,9%. Spożycie drobiu będzie też wyższe w Japonii (o 17,2%), Tajlandii (o 15,0%). Wietnamie (o 14,0%), Chinach (12,5%) i Indonezji (o 7,1%). Niestety, potencjał produkcyjny przemysłu drobiarskiego w krajach azjatyckich nie będzie zdolny do zapewnienia odpowiedniej podaży mięsa drobiowego pokrywającej szybko rosnący popyt, chociaż warto podkreślić, że niektóre z azjatyckich krajów są również eksporterami mięsa drobiowego. W związku z nową sytuacją na azjatyckich rynkach drobiu najwięksi producenci mięsa drobiowego na świecie prowadzą intensywne rozmowy handlowe oczekując wzrostu eksportu mięsa drobiowego na azjatyckie rynki.

Opublikowane kilka lat temu wyniki badań, które wskazywały, że spożywania jaj nie zwiększa ryzyka chorób serca, skłoniły specjalistów z amerykańskiego Centers for Disease Control and Prevention (Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom) do odstąpienia od zalecanego wcześniej ograniczenia spożycia jaj jako znaczącego źródła cholesterolu (ok. 180 mg cholesterolu w żółtku dużego jaja). Opublikowane ostatnio wyniki badań naukowców z Uniwersytetu we Wschodniej Finlandii wskazują, że spożywanie jaj nie zwiększa także ryzyka przypadków wylewu krwi do mózgu, choroby powodującej poważne, najczęściej bardzo trudne do wyleczenia, zmiany w organizmie człowieka. Ponadto stwierdzono, że u większości ludzi ilość spożywanego cholesterolu w codziennych posiłkach w zasadzie nie wpływa na jego metabolizm w organizmie i poziom cholesterolu w krwi. Ale pomimo to warto przypomnieć, że chociaż praktycznie w żadnym kraju na świecie średnie spożycie jaj nie przekracza 5-6 szt. na tydzień (ok. 250-300 jaj rocznie), to planując codzienne posiłki warto pamiętać, aby łączne dzienne spożycie cholesterolu we wszystkich produktach pochodzenia zwierzęcego (jaja, mięso, ryby, mleko i przetwory mleczne) nie przekraczało 300 mg cholesterolu. Dr Norrina B. Allen z chicagowskiej Szkoły Medycyny Feinberga na Uniwersytecie Północno-Zachodnim twierdzi, że częste przekraczanie tego poziomu może zwiększać ryzyko chorób serca i układu naczyniowego o 17%, a nawet przyczyniać się do ryzyka śmierci (z różnych powodów) o 18%.

Szacuje się, że roczna produkcja wieprzowiny w Chinach spadnie o 16 mln ton w wyniku konieczności likwidacji zarażonych groźną chorobą ASF stad świń. Aby pokryć znaczący spadek podaży wieprzowiny, chiński przemysł drobiarski planuje zwiększyć produkcję mięsa drobiowego (kurczęta brojlery i kaczki) w 2019 r. o 10%. Przy rocznej produkcji ok. 12 mln ton mięsa drobiowego będzie to ok. 1,2 mln ton, co pokryje zaledwie ok. 8% niedoboru wieprzowiny. Niestety, z różnych powodów nie jest też możliwe uzupełnienie tak ogromnych niedoborów poprzez import mięsa; m. in. brak infrastruktury chłodniczej gotowej na przyjęcie zwiększonych dostaw mrożonego drobiu czy preferencje Chińczyków kupujących głównie żywe kurczęta brojlery z kolorowym upierzeniem oferowane na lokalnych targowiskach. Chińskich konsumentów do zwiększenia spożycia drobiu zniechęca także obawa przed zarażeniem się wirusami ptasiej grypy. Warto zauważyć, że gwałtowny wzrost popytu na mięso drobiowe spowodował wzrost cen sprzedaży drobiu o 76%, co z kolei w poważnym stopniu ograniczyło spożycie mięsa drobiowego przez chińskich konsumentów.

W związku z postępującymi przypadkami ASF w chińskich stadach świń światowi eksperci przewidują poważne zmiany na globalnym rynku mięsa, których ze względu na rozmiary tych zmian nikt nie jest w stanie do końca przewidzieć. Z całą pewnością ceny mięsa w Chinach wzrosną, zwiększy się też import wieprzowiny oraz mięsa drobiowego, a dokładniej – niektórych elementów drobiowych, preferowanych przez Chińczyków. Niestety, bardzo poważną barierą utrudniającą szybki wzrost importu mięsa jest brak odpowiedniej ilości chłodni na terenie Chin. Warto bowiem podkreślić, że praktycznie cały eksport mięsa z USA czy Brazylii do Chin odbywa się transportem morskim w kontenerach, co trwa niejednokrotnie kilka tygodni, i z tego powodu można transportować wyłącznie mięso mrożone. Spośród krajów UE jedynie kilka polskich zakładów drobiarskich posiada uprawnienia na eksport elementów drobiowych na chiński rynek. Chińscy importerzy mięsa wprawdzie rozważają możliwość rozbudowy chłodni, ale proces taki wymaga nie tylko czasu, ale także dodatkowych środków finansowych, zwiększonej mocy przerobowej firm budowlanych oraz dostaw odpowiedniego wyposażenia. Brak jest także potwierdzonych informacji o kierunkach i wielkości finansowego wsparcia oferowanego przez chiński rząd w celu rozwiązania szybko zbliżającego się kryzysu. Podstawową kwestią jest m. in. podjęcie decyzji, czy i w jakim zakresie należy wspierać szybki rozwój krajowej produkcji drobiu albo rozwijać import mięsa budując m. in. sieć chłodni.

W brytyjskiej Izbie Lordów odbyła się debata poświęcona problemom bioasekuracji zwierząt i roślin w świetle następstw wynikających z postanowień Brexitu o wyjściu Wielkiej Brytanii ze struktur Unii Europejskiej. Uczestnicy debaty stwierdzili, że bioasekuracja roślin i zwierząt na terenie Zjednoczonego Królestwa może być zagrożona po opuszczeniu UE z powodu braku dostępu do obszernych informacji zawartych w publikowanych przez KE alertach. Bliskość geograficzna oraz wzmożona komunikacja mogą bowiem stanowić potencjalne zagrożenie dla brytyjskiej bioasekuracji, co powinno powodować wzmożoną kontrolę fitosanitarną i weterynaryjną we wszystkich punktach kontroli granicznej. W związku z powyższym Izba Lordów skierowała do rządu pytanie, czy brytyjskie służby kontroli granicznej posiadają odpowiednie procedury pozwalające skutecznie kontrolować cały import towarów rolnych i żywnościowych z UE oraz czy zatrudniona jest wystarczająca liczba pracowników gwarantująca pełną obsługę importu z UE na terytorium UK w takim stopniu i zakresie, jak to się odbywa w przypadku importu z krajów trzecich, czyli spoza obszaru UE.

Spadek pogłowia świń w Chinach z powodu ASF powoduje, że chińskie władze już wkrótce będą musiały importować znaczące ilości wysokobiałkowych surowców żywnościowych pochodzenia zwierzęcego. Przedstawiciele amerykańskich producentów mięsa drobiowego i wieprzowego upatrują w tej sytuacji ogromne szanse eksportu do Chin, ale trwająca wojna handlowa między tymi dwoma krajami na razie uniemożliwia zawarcie nowego porozumienia korzystnego dla obydwu wielkich partnerów. Ciągle obowiązują cła na import wieprzowiny z USA, natomiast import mięsa drobiowego z USA do Chin jest zakazany od 2015 r. z powodu występujących przypadków grypy ptasiej w amerykańskich fermach drobiu. Amerykańscy analitycy rynku rolnego twierdzą, że chińskie władze w pierwszej kolejności będą importowały mięso z krajów UE i Ameryki Płd. Jeśli wojna handlowa między USA i Chinami nie zakończy się pomyślnie w najbliższym czasie, to wielkość tego importu może zachwiać równowagę popytu i podaży w tych regionach świata na zwierzęce produkty białkowe, co zmusi kraje z UE i Ameryki Płd. do importu mięsa z USA.

Południowoafrykański Astral Foods informuje w swoim Raporcie, że w półrocznym okresie finansowym kończącym się 31 marca uzyskany dochód 18,1 mln USD ze sprzedaży mięsa drobiowego i wyrobów drobiarskich był niższy o 51% w porównaniu do poprzedniego 6-miesięcznego okresu finansowego (kwiecień-wrzesień 2018 r.), a o 68,9% w porównaniu do tego samego 6-miesięcznego okresu finansowego rok wcześniej (październik 2017-marzec 2018).  Przyczyną tak znaczącego spadku dochodu są znacząco wyższe ceny zakupu mieszanek paszowych, niższe ceny sprzedaży i mniejsza marża handlowa, agresywna konkurencja ze strony importowanego mięsa drobiowego i wyrobów drobiarskich oraz narastające problemy z dostępem do wody. Trwająca od pewnego czasu dekoniunktura w południowoafrykańskim przemyśle drobiarskim spowalnia proces inwestycji i modernizacji, a wzrastający import taniego mięsa drobiowego na rynek południowoafrykański przy jednocześnie niskich zarobkach pracowników w RPA oraz wysokiej stopie bezrobocia nie wróżą szybkiej poprawy tej sytuacji. Brak zdecydowanego działania rządu RPA w kierunku ograniczenia postępującej liberalizacji rynku dodatkowo pogarsza ekonomiczną sytuację ludności, szczególnie w mniejszych miastach i na wsiach.

Po zakończonych w ubiegłym tygodniu niepowodzeniem negocjacjach handlowych między USA i Chinami Biały Dom spodziewa się wzrostu opłat celnych z 10% na 25% na niemal wszystkie towary importowane z Chin. W odpowiedzi na decyzję amerykańskiej administracji władze w Pekinie prawdopodobnie wprowadzą podobnie wysokie cła na importowane z USA towary. W związku z tym przedstawiciele producentów drobiu w USA obawiają się, że w wyniku amerykańskiej wojny handlowej z Chinami zmniejszy się eksport mięsa drobiowego do Chin, co spowoduje nadwyżkę mięsa drobiowego na rynku w USA, a co w konsekwencji doprowadzi do spadku cen skupu i bankructwa bardzo wielu ferm. Ponieważ jest wysoce prawdopodobne, że trwająca od ponad roku wojna handlowa USA z Chinami wydaje się nie mieć końca, amerykańscy farmerzy zwracają się z prośbą o pomoc ze strony Białego Domu, by móc jakoś przetrwać ten bardzo trudny okres czasu.

Postępujące w szybkim tempie kolejne przypadki zakażenia stad trzody chlewnej w Chinach i krajach Azji Płd.-Wschodniej, a wcześniej w Rosji i Europie, groźną chorobą wirusową ASF mogą już w najbliższym czasie radykalnie zmienić sytuację na światowych rynkach mięsa wieprzowego. Konieczność likwidacji setek tysięcy świń z zakażonych stad powoduje poważne zachwianie równowagi globalnej podaży wieprzowiny w stosunku do popytu, co przekłada się na gwałtowny wzrost zapotrzebowania na mięso drobiowe. Producenci kurcząt brojlerów i indyków na całym świecie upatrując w tej sytuacji ogromnej szansy na eksport mięsa drobiowego do Chin przygotowują się do modernizacji swoich zakładów drobiarskich zwiększając ich moc przerobową, a także zamierzają budować nowe. Niestety, przed światowym przemysłem drobiarskim wyrasta poważne pytanie, czy i w jakim zakresie Chiny zezwolą na import mięsa drobiowego. A może chiński rząd będzie chciał rozwinąć własną produkcję mięsa drobiowego nie chcąc uzależniać się od eksporterów z Ameryki i Europy?

W 2018 r. ponad 51% kurcząt brojlerów zostało wyprodukowanych w USA bez antybiotyków w paszy. Jest to o 11% więcej niż w 2017 r. Warto podkreślić, że w 2014 r. tylko 3% brojlerów w USA wyprodukowano bez antybiotyków w paszy, co oznacza 17-krotny wzrost ilości brojlerów wyprodukowanych bez antybiotyków w ciągu ostatnich pięciu lat. Stosowanie antybiotyków w USA w paszach przeznaczonych do produkcji kurcząt brojlerów można podzielić na cztery opcje: wykorzystywanie wszystkich antybiotyków dozwolonych przez FDA (45% stad w 2014 r., 8% stad w 2018 r., wykorzystywanie jedynie tych antybiotyków, które nie zostały uznane przez FDA jako ważne dla medycyny ludzkiej (23% stad w 2014 r., 24% stad w 2018 r.) wykorzystywanie leków jonoforowych zgodnie z zaleceniami WHO (29% stad w 2014 r., 18% stad w 2018 r.), produkcja brojlerów bez antybiotyków w paszy (3% stad w 2014 r., 51% stad w 2018 r.).    Greg Rennier, prezes Rennier Associates Inc., Missouri twierdzi, że w ciągu następnych dwóch lat liczba wyprodukowanych w USA brojlerów bez antybiotyków osiągnie poziom 60% i nie będzie dalej znacząco wzrastać. Swoją prognozę opiera na fakcie, że niemożliwe będzie całkowite wyeliminowanie dwóch ciągle groźnych chorób;  kokcydiozy i nekrotycznego (martwiczego) zapalenia jelit.  

Mająca swoją siedzibę we Francji Grupa LDC (Luis Dreyfus Company), największy producent mięsa drobiowego w Unii Europejskiej, uzyskała 7,7% wzrost wartości sprzedaży swoich produktów w 2018 r. (990 tys. ton mięsa drobiowego i wyrobów o wartości 4,124 mld €) głównie dzięki wykupieniu kilku innych firm drobiarskich: Favreau w marcu, Doux w maju oraz Couthouis-Péridy w lipcu. Szczególnie wysoki wzrost (o 19,1% w tonażu i o 29% w wartości) sprzedaży LDC zanotowała w należących do niej węgierskiej firmie drobiarskiej Tranzit (zintegrowana produkcja kaczek i gęsi) oraz polskiej grupie kapitałowej Drosed (LDC jest strategicznym akcjonariuszem tej Grupy).  Natomiast wzrost sprzedaży dań gotowych z udziałem mięsa drobiowego wyniósł w LDC w 2018 r. zaledwie 1,8% w tonażu i 2,2% w wartości.   

Podczas 5 Międzynarodowego Kongresu Mięsa Drobiowego, który odbył się w dniach 24-28 kwietnia br. w Antalyi, Turcja, przedstawiciele tureckiego przemysłu drobiarskiego ogłosili, że produkcja mięsa drobiowego w tym kraju wyniosła w 2018 r. 2,23 mln ton, o 1,69% więcej niż w 2017 r. (2, 19 mln ton). Dr Sait Koca, prezes Tureckiego Stowarzyszenia Producentów i Hodowców Drobiu BESD-BIR stwierdził, że w pełni nowoczesna, silnie zintegrowana i podlegająca restrykcyjnej kontroli przez inspekcję weterynaryjną na każdym etapie produkcja brojlerów i indyków jest w pełni zharmonizowana z wymaganiami Unii Europejskiej, co zapewnia całkowite bezpieczeństwo żywnościowe zarówno mięsa, jak i wyrobów z tego mięsa. Producenci drobiu w Turcji są obecnie zainteresowani wdrożeniem innowacyjnych metod zapobiegania chorobom drobiu w chowie fermowym, co w skuteczny sposób pozwoli na zmniejszenie zużycia antybiotyków. Głównym kierunkiem eksportu tureckiego mięsa drobiowego jest Irak, ale warto podkreślić, że mięso drobiowe z Turcji trafia na rynki ponad 80 krajów. Prawdopodobnie w 2019 r. dla eksportu mięsa drobiowego z Turcji zostanie też otwarty rynek chiński. Wg danych Eurostat państwa członkowskie UE wyprodukowały w 2018 r. rekordową ilość mięsa drobiowego 15,2 mln ton, przy czym Polska, lider produkcji mięsa drobiowego w UE, wyprodukowała w 2018 r. 2,34 mln ton.

Ekonomiści podczas posiedzenia Międzynarodowej Komisji Drobiarskiej IPC w Nowym Orleanie, Luizjana (USA) stwierdzili, że coraz liczniejsze przypadki ASF w trzodzie chlewnej w Chinach sprawią, że podaż wieprzowiny na światowych rynkach znacząco się zmniejszy (produkcja wieprzowiny w 2019 r. będzie niższa o co najmniej 14%), a to spowoduje silny wzrost popytu na mięso drobiowe. W związku z tym przewiduje się, że po raz pierwszy w historii spożycie mięsa drobiowego w skali globalnej będzie wyższe aniżeli spożycie mięsa wieprzowego. Niestety, spadek światowej produkcji wieprzowiny może być tak znaczący, że w okresie dwóch-trzech lat nie będzie możliwe zastąpienie tego niedoboru mięsem drobiowym. Analitycy rynku białkowych produktów zwierzęcych spodziewają się zachwiania światowej równowagi w popycie i podaży mięsa, a niższa podaż spowoduje wzrost cen sprzedaży wszystkich rodzajów mięsa (drobiowe, wieprzowina, wołowina i ryby). Zmiany mogą nastąpić też w eksporcie mięsa drobiowego, a wzrastające wymagania w zakresie bezpieczeństwa produkcji i dobrostanu ptaków w chowie fermowym, potrzeba zmniejszenia zużycia antybiotykowych stymulatorów wzrostu oraz ciągłe zagrożenie zakażenia ptaków lekoopornymi bakteriami (np. salmonelloza) lub silnie zjadliwymi wirusami (np. ptasia grypa) będą stanowić w najbliższych latach kolejne bariery w swobodnym rozwoju światowego handlu drobiem.

Amerykańscy eksporterzy w 2018 r. sprzedali Angoli 209.5 tys. ton mięsa drobiowego (o 19% więcej w porównaniu do 2017 r.), w tym 191,2 tys. ton mrożonych tylnych ćwiartek kurcząt brojlerów (wartości 166 mln USD), przez co ten afrykański kraj stał się trzecim co do wielkości importerem amerykańskiego mięsa drobiowego. Angola jest znaczącym importerem żywności po tym, jak zakończona w 2002 r. wojna domowa zdziesiątkowała fermy zwierzęce, które z wielkim trudem próbuje się odbudować chcąc w większym stopniu uniezależnić się od kosztownego importu. Mięso drobiowe stanowi najpoważniejszy wysokobiałkowy składnik pokarmowy dla szybko rosnącej populacji mieszkańców Angoli obok tradycyjnie spożywanych sardynek. Największym importerem amerykańskiego mięsa drobiowego pozostaje Meksyk; import ten w 2018 r. wzrósł w porównaniu do 2017 r. Na drugim miejscu znajduje się Hong Kong, który zaimportował z USA w 2018 r. ponad 300 tys. ton mięsa drobiowego. Angola znalazła się na trzecim miejscu zastępując Kubę, która znalazła się na piątym miejscu. Na czwartym miejscu znajduje się Tajwan z importem ok. 200 tys. ton mięsa drobiowego w 2018 r.  

Brazylia wyeksportowała w marcu br. 340,5 tys. ton mięsa drobiowego, nieco więcej niż w lutym br., ale o 9,5% mniej w porównaniu do eksportu w marcu 2018 r. (376,2 tys. ton). Ogółem eksport brazylijskiego mięsa drobiowego w I kwartale br. wyniósł 939,3 tys. ton, o 7,6% mniej w porównaniu do eksportu w I kwartale 2018 r. (1016 tys. ton). Warto podkreślić, że eksport mięsa drobiowego zwiększył się w marcu br. w porównaniu  do eksportu w lutym br. o 40% do Kataru (7,4 tys. ton) i o 23% do Zjednoczonych Emiratów Arabskich (36,3 tys. ton). Nadal głównym kierunkiem eksportu są Chiny (41,7 tys. ton w marcu br.), wzrost o 2% w porównaniu do lutego br. Eksport do UE wyniósł w marcu br. 20,3 tys. ton (wzrost o 5% w porównaniu do lutego br.). Ponadto Brazylia wyeksportowała w marcu br. 38,3 tys. ton mięsa drobiowego do Arabii Saudyjskiej, 35,2 tys. ton do Japonii, 27,3 tys. ton do RPA oraz 17,1 tys. ton do Hong Kongu. Eksport brazylijskiego mięsa drobiowego do Chin, Arabii Saudyjskiej, ZEA, Japonii, RPA, UE i Hong Kongu stanowi prawie 65% ogółem wyeksportowanego mięsa drobiowego w marcu br. Tymczasem związki zawodowe zrzeszające pracowników Moy Park, zakładów drobiarskich w Iralndii Płn., którym grozi utrata miejsc pracy w związku z planowaną przez Pilgrim’s Pride Corp., amerykańskich właścicieli zakładów redukcją produkcji, postanowili przeprowadzić w przyszłym tygodniu referendum strajkowe. Od czasu, gdy brazylijski JBS SA sprzedał zakłady Moy Park amerykańskiej korporacji Pilgrim’s Pride Co., zresztą również w całości należącej do brazylijskiego giganta drobiarskiego JBS SA, nowi amerykańscy właściciele dążą do ograniczenia wysokości dotychczasowych płac oraz licznych przywilejów pracowniczych, jakie przysługują pracownikom w północnoirlandzkich zakładach drobiarskich Moy Park.  

Produkcja drobiu bez antybiotyków zatacza coraz większe kręgi. Niestety, oferowane produkty alternatywne dla antybiotyków, chociaż w trakcie prowadzonych badań i doświadczeń w laboratoriach dają często pozytywne wyniki, nie zawsze sprawdzają się w warunkach produkcyjnych na fermach. Powodem tych niepowodzeń, jak twierdzi dr Greg Mathis, specjalista pracujący w Południowym Ośrodku Badań, Georgia USA, są wysoce zmienne warunki, z jakimi mamy do czynienia w fermowym chowie drobiu, nieporównanie większe aniżeli w laboratoriach i fermach doświadczalnych. W skład oferowanych dodatków paszowych jako alternatywnych w stosunku do antybiotyków wchodzą probiotyki, prebiotyki, ekstrakty roślinne, kwasy organiczne, enzymy, mikroelementy czy monoglicerydy. Najczęściej stosowane są probiotyki, które działają poprzez wykluczenie patogenów w przewodzie pokarmowym ptaków. Duże nadzieje budzi też zastosowanie kwasu masłowego, który stymuluje wzrost kosmków jelitowych, moderuje zmiany pH i charakteryzuje się własnościami antybakteryjnymi. W trakcie fermowej produkcji drobiu zaobserwowano, że najlepsze rezultaty zastąpienia dotychczas stosowanych antybiotyków przez alternatywne zamienniki można uzyskać wówczas, gdy wykorzystuje się jednocześnie dwa lub nawet więcej produktów w odpowiedniej dawce.  

Moy Park, jeden z największych producentów drobiarskich w Wielkiej Brytanii (rocznie ubija 280 mln kurcząt brojlerów i indyków w czterech ubojniach), należący do Pilgrim Pride Co. (79% akcji Pilgrim Pride Co posiada brazylijski JBS) ogłosił, że zmuszony jest do częściowego ograniczenia produkcji drobiu w zakładzie w Ballymena oraz produkcji piskląt w zakładzie wylęgowym w North Antrim; oba zakłady położone są na terenie Irlandii Płn. Decyzja o ograniczeniu produkcji może mieć poważny wpływ na ogólny poziom produkcji drobiu w Irlandii Płn. Moy Park, największy pracodawca w Irlandii Płn. (ogółem firma zatrudnia 6300 pracowników, w tym ok. 1000 z Polski, Litwy i Portugalii), będzie też zmuszony zwolnić 400 pracowników w związku z ograniczeniem produkcji w zakładzie w Ballymena. Głównym powodem ograniczenia produkcji przez Moy Park jest utrata płynności finansowej firmy spowodowana znaczącym obniżeniem opłat za energię elektryczną wytwarzaną przez zakłady z posiadanych źródeł energii odnawialnej i dostarczaną do sieci energetycznych Wielkiej Brytanii. W podobnej sytuacji braku możliwości kontynuacji produkcji z powodu utraty płynności finansowej znajdą się również właściciele ferm drobiarskich, którzy spodziewając się znaczących wpływów ze sprzedaży do sieci energetycznych Wielkiej Brytanii energii wytwarzanej przez odnawialne źródła energii zainwestowali znaczne środki finansowe w tego typu urządzenia. Właściciele OZE w Wielkiej Brytanii domagają się powrotu do taryf z 2012 r. Wart przypomnieć, że udział odnawialnych źródeł energii w ogólnej ilości wytwarzanej energii elektrycznej w Wielkiej Brytanii jest bardzo wysoki i przekracza poziom 32% ogółem wytwarzanej energii (ponad 40% energii wytwarzanej jest w elektrowniach opalanych gazem i ponad 21% w elektrowniach jądrowych, natomiast zużycie węgla systematycznie spada).    

Trwa restrukturyzacja produkcji drobiu w brazylijskim BRF, jednym z największych producentów (drugi w Brazylii i trzeci na świecie) i największego globalnego eksportera mięsa drobiowego. Pomimo wykupieniu przez Tyson, USA czterech zakładów drobiarskich BRF (dwa zakłady w Azji i dwa zakłady w UE) obowiązujący ciągle zakaz UE na import mięsa drobiowego z BRF na rynek UE powoduje nadprodukcję mięsa drobiowego. W związku z tym BRF postanowiła wstrzymać na okres co najmniej 5 miesięcy produkcję mięsa drobiowego w zakładach drobiarskich w Carambei i Rio Verde. W tym czasie 1300 pracowników z Carambei i 2300 pracowników z Rio Verde będzie przebywało na urlopie płatnym. BRF postanawia tym samym zmniejszyć produkcję drobiu, głównie z powodu braku możliwości eksportu na europejskie rynki, aż do chwili, gdy produkcja będzie zrównoważona ze sprzedażą, w tym z eksportem mięsa drobiowego. Przypomnijmy, że BRF zatrudnia ogółem ponad 100 tys. pracowników i prowadzi szeroką działalność w zakresie produkcji rolnej nie tylko na terenie Brazylii, ale także w 140 krajach na całym świecie.

Podczas Międzynarodowych Targów VIV Asia 2019 w Bangkoku Luis Beijer, radca ds. rolnictwa holenderskiej ambasady w Jakarcie wraz z przedstawicielami największych holenderskich firm drobiarskich (Aeres, De Heus, DSM, Kanters, Marel Poultry, Mavitec, Moba, Pas Reform, Trouw Nutrition i Van Aarsen) oraz holenderskich uniwersytetów i instytutów badawczych, które przy znaczącym poparciu holenderskiego rządu utworzyły konsorcjum FoodTechIndonesia, zaprezentował program wsparcia rozwoju produkcji drobiarskiej w Indonezji. Aby produkcja drobiu w Indonezji, którą zamieszkuje 266 mln ludności (głównie w miastach), mogła wzrastać w następnej dekadzie o ok. 7% rocznie, potrzebne jest silne wsparcie w zakresie projektowania inwestycji i ich wyposażenia oraz zarządzania i technologii w każdym z poszczególnych etapów tej produkcji. Aktualnie spożycie mięsa drobiowego w Indonezji wynosi rocznie 10,9 kg/mieszkańca i 89 jaj/mieszkańca. Aby uzyskać planowany wzrost spożycia w 2023 r. mięsa drobiowego o 50% (do 15 kg) i jaj o 27% (do 113 szt.), produkcja drobiarska w Indonezji powinna rozwijać się nie tylko w Zachodniej Jawie, ale także w innych regionach kraju (Sumatra, Bali, Jawa Centralna, Sulawesi oraz Kalimantan).