W publikowanych opiniach na temat przyszłości rynku żywnościowego, w tym także rynku drobiarskiego, daje się zauważyć nieco wyższy poziom emocji. I trudno się dziwić, wszak mamy czasy wojenne, a one zawsze wiążą się z większymi obawami i niepokojem. Tym bardziej, że docierają do nas często skrajnie różne opinie o dalszym przebiegu wojny na Ukrainie i szansach na jej zakończenie. Producenci drobiu i jaj w Polsce alarmują z niepokojem, że w najbliższym czasie może zabraknąć pasz, głównie z powodu braku zbóż i białkowych surowców paszowych na światowych rynkach spowodowanego całkowitym wstrzymaniem eksportu zbóż z Ukrainy. Wprawdzie na razie wytwórnie pasz bez większych problemów zaopatrują polskich producentów drobiu i jaj, ale w pierwszej kolejności tych, którzy dotychczas terminowo płacili za dostarczane im pasze, natomiast z dłużnikami starają się pertraktować opóźniając dostawy. Wydaje się, że problem polega raczej na płynności rozliczeń finansowych aniżeli na braku pasz. Czy w UE zabraknie pszenicy? Czy zabraknie tego zboża w Polsce? Czy kraje, które importowały pszenicę z Ukrainy w obecnej sytuacji wykupią polskie zboże, którego w końcu zabraknie dla producentów drobiu, a może i producentów chleba? Okazuje się, że kraje UE wyraźnie spowolniły eksport pszenicy już w listopadzie ub.r. Wg danych KE (eWGT) eksport unijnej pszenicy w pierwszych trzech tygodniach marca (już po wybuchu wojny na Ukrainie) wcale nie przyspieszył; eksport europejskiej pszenicy wyniósł w marcu br. średnio 333 tys. ton/tydzień, co jest mniej o ponad 35% w stosunku do średniej (516 tys. ton) liczonej od początku sezonu 2021/22. Polskę, która w tym czasie wyeksportowała 930 tys. ton pszenicy wyprzedziły Francja (5,9 mln ton), Rumunia (5,3 mln ton), Niemcy (2,7 mln ton), Bułgaria (1,7 mln ton) oraz Litwa i Łotwa. Warto zauważyć, że eksport pszenicy z Polski poza UE w sezonie od 1 lipca 2021 r. do 21 marca 2022 r. wyniósł 930 tys. ton i był o 62% gorszy w porównaniu do tego samego okresu w poprzednim sezonie 2020/21 (dane wg eWGT). Intersujące jest także to, że wśród potencjalnych importerów nie widać zainteresowania polską pszenicą. W ciągu ostatnich 9 tygodni wyeksportowaliśmy poza UE zaledwie 1,5 tys. ton tego zboża.

Francuskie drobiarstwo zmaga się z ogromną i trudną do opanowania falą zakażeń drobiu wirusem H5N1 grypy ptaków. Służby sanitarno-weterynaryjne potwierdziły prawie tysiąc ognisk tego zakażenia w sezonie 2021/22 na terenie 17 departamentów, w tym blisko 200 nowych ognisk w ostatnich dniach marca br. W okresie od listopada 2021 r. likwidacji poddanych zostało prawie 9 mln szt. zakażonych ptaków na fermach kurcząt brojlerów, indyków, kaczek i przepiórek, przy czym w samym tylko marcu br. zlikwidowano ponad 3,8 mln szt. drobiu. Ogniska zakażenia drobiu wirusem grypy ptaków notowane są także w 18 krajach UE, przy czym do 19 marca br. ponad 80% ognisk potwierdzono na terenie Francji (806 ognisk). Ogniska zakażenia drobiu wirusem grypy ptaków stwierdzono także w Hiszpanii (30 ognisk), Węgrzech (29 ognisk), Polski (28 ognisk), Niderlandów (24 ogniska) i Niemiec (24 ogniska). John Rich, prezes ukraińskiego holdingu MHP, w obszernym wywiadzie dla portalu Feed Strategy przedstawił m.in. działania podejmowane przez ten holding w celu zapewnienia żywności dla mieszkańców Ukrainy na terenach objętych bezpośrednimi działaniami wojennymi. Brak żywności powoduje, że mieszkańcy ci głodują; potwierdzają się też przypadki śmierci z powodu głodu. MHP posiada odpowiednią ilość zbóż, nasion roślin oleistych czy mięsa, szczególnie w sytuacji, kiedy praktycznie całkowicie zawieszony jest eksport, ale zniszczone drogi i działania wojenne uniemożliwiają dostarczenie żywności głodującym Ukraińcom. Od kilku dni obserwuje się stabilizację, a nawet niewielki spadek cen sprzedaży zbóż w kontraktach terminowych (maj br.) na giełdach w Paryżu i Chicago. Niestety, nadal utrzymują się wysokie ceny zbóż, jakie pojawiły się na giełdach światowych w ostatnim tygodniu lutego i pierwszych dniach marca br. Również w Polsce ceny zbóż utrzymują się na wyższym poziomie, chociaż ze względu na trwającą wojnę na Ukrainie i niepewną sytuację rolnicy ograniczają sprzedaż zboża.

Ukraińskie i rosyjskie mięso drobiowe jeszcze do niedawna próbowało konkurować na rynkach Europy i krajów Bliskiego Wschodu. Wskutek działań wojennych eksport mięsa drobiowego z Ukrainy praktycznie przestał istnieć. Oba kraje miały 5% udział w światowym handlu mięsem drobiowym, w tym Ukraina 3,3% (ok. 430 tys. ton). Ukraińskie mięso drobiowe było sprzedawane głównie na rynku UE. Brak ukraińskiego eksportu stanowi szansę dla brazylijskiego drobiarstwa, którego 20 zakładów ciągle nie może sprzedawać swojego mięsa drobiowego w krajach UE z powodu zakazu wprowadzonego w 2018 r., kiedy to w następstwie śledztwa prowadzonego od marca 2017 r. wykryto, że brazylijscy producenci przy cichym zezwoleniu służb inspekcji weterynaryjnej fałszują jakość i świeżość mięsa, w tym także tego przeznaczonego na eksport. „Brazylijski przemysł drobiarski może z powodzeniem wypełnić lukę na rynku europejskim, jaka powstała na skutek braku eksportu mięsa z Ukrainy” – twierdzi Ricardo Santin, prezes ABPA. „Wprowadzone rygorystyczne procedury w pełni gwarantują wysoką jakość brazylijskiego mięsa drobiowego” – wyjaśnia Santin. Brazylia wyeksportowała w okresie styczeń-listopad 2021 r. 4,198 mln ton mięsa drobiowego, rekordową ilość w porównaniu do takiego samego okresu w 2020 r (3,849 mln ton, wzrost o 9,08%). Jednocześnie uzyskała rekordowy wzrost przychodu z eksportu, który wyniósł w pierwszych jedenastu miesiącach 2021 r. 6,944 mld USD i był o 25,3% większy w porównaniu do przychodu w 2020 r., nie tylko ze względu na większy wolumen wyeksportowanego mięsa, ale także dzięki korzystnemu kursowi reala do amerykańskiego dolara. Głównymi kierunkami eksportu brazylijskiego mięsa drobiowego były w 2021 r. Japonia (403,5 tys. ton), ZEA (334,0 tys. ton), RPA (268,8 tys. ton), UE (178,7 tys. ton) oraz Filipiny (154,8 tys. ton). Eksport do krajów UE w 2021 r. był większy o 14% w porównaniu do eksportu w 2020 r.