Stres cieplny – wpływ na kondycję jelit drobiu
Agata Dankowiakowska
Stres cieplny (HS – heat stress) jest szeroko rozpowszechnionym zjawiskiem w produkcji drobiarskiej, głównie na obszarach tropikalnych i subtropikalnych, które z powodu globalnego ocieplenia są szczególnie narażone na negatywny wpływ wysokiej temperatury. Stres cieplny bardzo często pojawia się w ciągu ostatnich tygodni przed ubojem, wówczas ptaki produkują znaczną ilość ciepła. Ze względu na duże zagęszczenie trudno im uwolnić ciepło do otoczenia, a przepływ powietrza pomiędzy osobnikami jest utrudniony. Ponadto powierzchnia ich ciała w stosunku do masy jest mała. Prowadzi to do zmniejszonego pobierania pokarmu, opóźnienia wzrostu, zaburzeń równowagi jelitowej, niższej wydajności reprodukcyjnej, odporności i zaburzeń endokrynologicznych u zwierząt. Stres cieplny niekorzystnie wpływa na integralność bariery jelitowej, począwszy od niewielkich uszkodzeń enterocytów, a skończywszy na śmiertelnych zapalnych wstrząsach cieplnych. Wiele badań pokazuje, że patogeneza stresu cieplnego jest związana głównie ze stresem oksydacyjnym, zaburzeniami wydzielania hormonów, brakiem równowagi cytokin, apoptozą komórek, autofagią komórek i nieprawidłową ich funkcją. Cały czas zgłębiana jest wiedza na temat strategii żywieniowych i interakcji między składnikami odżywczymi w celu zmniejszenia uszkodzenia bariery jelitowej i wyjaśnienia mechanizmów stresu cieplnego.
Piśmiennictwo:
1. Ahmad R, Yu Y-H, Hsiao FS-H, Su C-H, Liu H-C, Tobin I, Zhang G, Cheng Y-H. 2022. Influence of Heat Stress on Poultry Growth Performance, Intestinal Inflammation, and Immune Function and Potential Mitigation by Probiotics. Animals; 12(17):2297. https://doi.org/10.3390/ani12172297
2. Goel A. 2021. Heat stress management in poultry J Anim Physiol Anim Nutr.105:1136–1145.
3. Gu XH, Hao Y, Wang XL. 2012. Overexpression of heat shock protein 70 and its relationship to intestine under acute heat stress in broilers: 2. Intestinal oxidative stress. Poult Sci. Apr;91(4):790-9. doi: 10.3382/ps.2011-01628.
4. Mazzoni M., Zampiga M., Clavenzani P., Lattanzio G., Tagliavia C., Sirri F. 2022. Effect of chronic heat stress on gastrointestinal histology and expression of feed intake-regulatory hormones in broiler chickens. Animal 16, 100600.