Od wielu lat toczy się w Polsce dyskusja wokół możliwości i zasadności wykorzystania krajowych źródeł białka roślinnego, głównie nasion roślin strączkowych innych niż nasiona soi, jako białkowego surowca paszowego zastępującego importowaną śrutę sojową. Jednym z argumentów jest chęć wyeliminowania ze składu pasz śrutę sojową z nasion soi genetycznie modyfikowanych, czyli soi GMO. Może na początku nie całkiem, ale przynajmniej w jakiejś znaczącej części.

W tym celu wprowadzono ustawowy zakaz stosowania w produkcji pasz śruty sojowej GMO, ale zakaz ten jest sukcesywnie przesuwany co pewien czas na kolejny okres kilku lat. Ostatnio podpisem Prezydenta RP moratorium to ma obowiązywać do 1 stycznia 2025 r.

Dzięki wieloletniemu rządowemu programowi badawczemu nad zastosowaniem krajowych roślin wysokobiałkowych w paszach dla drobiu i trzody chlewnej przeprowadzono dziesiątki doświadczeń zarówno uprawowych, jak i żywieniowych. Okazuje się, że wyprodukowane w Polsce nasiona roślin strączkowych, w tym także soi non-GMO, mogą z powodzeniem zastępować jakąś część importowanej śruty sojowej GMO zarówno w paszach dla drobiu, jak i trzody chlewnej.

Niestety, wytwórnie pasz z różnych powodów nie starają się wykorzystywać polskich nasion wysokobiałkowych. Jednym z nich jest fakt zbyt małej produkcji nasion w Polsce oraz rozproszenia tej produkcji i stąd niemożność pozyskiwania dużych jednolitych partii pod względem wartości pokarmowej, czynnika bardzo ważnego przy produkcji przemysłowych mieszanek paszowych.

Obawy przemysłu paszowego podzielają producenci drobiu, którzy we wspólnym proteście przedstawicieli 13 organizacji zrzeszających polskich producentów drobiu i jaj sprzeciwiają się wprowadzeniu do nowelizacji ustawy o paszach zapisu ustanawiającego 15% udział krajowych roślin białkowych jako Narodowy Cel Wskaźnikowy. Wg projektu tej nowelizacji udział krajowych roślin białkowych w paszach ma począwszy od stycznia 2025 r. zastępować 15% udziału śruty sojowej GMO jaka została wykorzystana w produkcji pasz w 2024 r. Wielkość to ma wzrastać w kolejnych latach o dodatkowe 6% udziału z poprzedniego roku aż do ponad 41% udziału w paszach wyprodukowanych w 2032 r.

W związku z powyższym projektem dyskusja nad nowelizacją ustawy o paszach trwa w sejmowych Komisjach. Jeśli uzyska poparcie posłów, to wejdzie pod obrady Sejmu RP. Warto więc śledzić przebieg tej dyskusji i słuchać argumentów różnych stron, w tym także głoś producentów drobiu i jaj.