Nad światem wisi groźba głodu – takie wiadomości codziennie docierają z mediów. Jesienią może brakować żywności! – często politycy dodają w swoich wystąpieniach. Czy to prawda?

Zaburzenie kanałów dystrybucji zbóż i łańcuchów dostaw na świecie z pewnością wpłynie na bilans zbożowy i paszowy przede wszystkim w tych krajach, gdzie produkcja zbóż, głównie ze względu na warunki klimatyczne i glebowe, jest niska i musi być wspierana importem.

Wg INFOGRAIN światowa produkcja pszenicy w sezonie 2021/22 wyniosła 779,19 mln ton i była wyższa o 0,46% w porównaniu do produkcji w poprzednim sezonie 2020/21. Wyższe zapotrzebowanie na pszenicę w sezonie 2021/22 (790,79 mln ton) w porównaniu do poprzedniego sezonu (782,42 mln ton) zostało pokryte z zapasów, które zmniejszyły się w sezonie 2021/22 o 3,88% i wyniosły 279,92 mln ton. Niestety, przewidywana produkcja pszenicy na świecie w sezonie 2022/23 będzie niższa i wyniesie 774,82 mln ton. Chociaż obniży się też zapotrzebowanie na pszenicę do 287,52 mln ton, to i tak brakującą ilość pszenicy trzeba będzie pokryć z zapasów, które w przyszłym 2023 r. spadną o kolejne 4,61% i wyniosą 267,02 mln (spadek o 8,31% w ciągu ostatnich dwóch lat).

Inspiracją do prognoz zapowiadających głód na świecie jest wojna na Ukrainie i brak możliwości eksportu drogą morską ponad 25 mln ton zbóż, głównie pszenicy i kukurydzy, zmagazynowanych w ukraińskich silosach. Ukraiński port czarnomorski w Odessie, przez który w ciągu ostatnich lat Ukraina eksportowała znaczne ilości zbóż, głównie do krajów Bliskiego Wschodu, Europy Południowej i Afryki Północnej, jest zablokowany przez zatopione ukraińskie statki i stacjonującą na Morzu Czarnym flotę rosyjską.

Na międzynarodowym forum padają różne propozycje rozwiązania trudnego problemu eksportu ukraińskiego zboża. Podejmowane próby wywiezienia tych zbóż z Ukrainy transportem samochodowym lub kolejowym napotykają na bariery braku środków transportowych, ograniczenia infrastrukturalne (szerokość torów kolejowych) oraz niskiej wydolności punktów przeładunkowych. Rozważany jest projekt uruchomienia transportu rzecznego przez rumuńskie porty na Dunaju.

Komisja Europejska zaproponowała utworzenie tzw. „korytarzy solidarności”, którymi będzie można eksportować ukraińskie zboża, ale utworzenie takich „korytarzy” napotyka na warunki stawiane przez Rosję i Białoruś, m.in. zniesienie sankcji. Natomiast Rosja zaproponowała w ostatnich dniach możliwość uruchomienia eksportu ukraińskiego zboża przy pomocy Turcji, co spowodowało spadek cen zbóż na giełdach w Paryżu i Chicago.