Kwasy tłuszczowe n-3 w jajach oraz ich rola w prewencji chorób towarzyszących procesowi starzenia się organizmu człowieka


Katarzyna Pietrzkiewicz, Elżbieta Bombik


Żółtko jaja kurzego źródłem kwasów tłuszczowych n-3 oraz n-6. Jaja należą do żywności o wysokiej wartości odżywczej. Posiadają jeden z najwyższych wskaźników koncentracji składników pokarmowych. Stanowią źródło pełnowartościowego białka oraz łatwo przyswajalnych bioskładników. Jajo kurze składa się w 58% z białka, 30% z żółtka, 11% ze skorupy oraz w 1% z błon podskorupowych (Kijowski i in., 2013). Żółtko stanowi źródło substancji odżywczych dla rozwijającego się zarodka, przez co jest bogate w proteiny, lipidy, witaminy oraz makro- i mikroelementy. Żółtko w 50% składa się z suchej masy, przy czym lipidy stanowią 32%, białka 16%, cukry 1%, związki mineralne 1% (Trziszka, 2000).

Literatura:

Ansari R., Azarbayejani A., Ansari S., Asgari S., Gheisari A., Production of egg enriched with omega-3 fatty AIDS in laying hens, ARYA J., 2006, 1(4), 242–6.
Bojanowicz H., Woźniak B., Wielonienasycone kwasy tłuszczowe oraz ich wpływ na skórę, Probl Hig Epidemiol, 2008, 89(4): 471–5.
Cheng C., Shen T., Chen W., Ding S., Effects of dietary algal docosahexaenoic acid oil supplementation on fatty acid deposition and gene expression in laying Leghorn hen, J. Agric. Sci., 2004, 142, 683–690.
Cherian G., Traber M., Goeger M., Leonard S., Conjugated linoleic acid and Fish oil in laying hen diets: effects on egg fatty AIDS, thiobarbituric acid reactive substances, and tocoferols during storage, Poultry Sci., 2007, 86, 953–8.
Cherian G., Egg quality and yolk polyunsaturated fatty acid status in relation to broiler breeder hen age and dietary n-3 oils, Poultry Science, 2008, 87, 1131–7.
Dobrzański Z., Korczyński M., Opaliński S., Kosmalski B., Trziszka T., Wpływ różnych tłuszczów i dodatków paszowych na cechy fizyczno-chemiczne jaj kur Lohmann Brown, Acta Sci. Pol. Med. Vet., 2012, 11 (2), 11–23.
Eaton S., Konner M., Paleolithic nutrition. A consideration of its nature and current implications, New England Journal of Medicine, 1985, 312, 283–9.
EFSA, Scientific opinion on Dietary Reference Values for fats, including saturated fatty acids, polyunsaturated fatty acids, monounsaturated fatty acids and cholesterol. EFSA Journal, 2010, 8 (3), 1461.
Garcia-Leborallar P., Cachaldora P., Alvarez C., De Blas C., Mendez J., Effect of the combined supplementation of diets with increasing levels of fish and linseed oil on yolk fat composition and sensorial quality of eggs in laying hens, Anim. Feed Sci. Technol., 2008, 140, 337–48.
Gogus U., Smith C., n-3 Omega fatty acids: a review of current knowledge, Int. J. Food Sci. Technol., 2010, 45, 417–36.
Hawrylak R., Kłys W., Wpływ spożycia jaj na zdrowie – nowe trendy w żywieniu człowieka, Żyw. Człow. Metab., 2011, 38, 62–71.
Jia W., Słomiński B., Guenter W., Humphreys A., Jones O., The effect of enzyme suplementation on egg production parameters and omega-3 fatty acid deposition in laying hens flaxseed and canola seed, Poultry Science, 2008, 87, 2005–14.
Kijowski J., Leśnierowski G., Cegielska-Radziejewka R., Jaja cennym źródłem składników bioaktywnych, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2013, 5 (90), 29–41.
Kouba M., Mourot J., A review of nutritional effects on fat composition of Animals products with special emphasis on n-3 polyunsaturated fatty acids, Biochimie, 2011, 93, 13–17.
Krawczyk K., Rybakowski J., Zastosowanie kwasów tłuszczowych omega-3 w leczeniu depresji, Farmakol. Psychiatr. Neurol., 2007, 2, 101–7.
Króliczewska B., Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe omega-6 i omega-3 oraz ich wpływ na zdrowie człowieka. Wzbogacanie jaj w kwasy omega-3, Pol. Drob., 2013, 4/13, 22–5.
Kubiński T., Produkcja jaj kurzych wzbogaconych w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, Życie Weterynaryjne, 2012, 87 (5), 386–9.
Materac E., Marczyński Z., Bodek K., Rola kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 w organizmie człowieka, Bromat. Chem. Toksykol., 2013, XLVI ( 2), 225–33.
Mojska H., Opinia naukowa Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) dotycząca zalecanego dziennego spożycia tłuszczów i kwasów tłuszczowych jako podstawa do tworzenia rekomendacji krajowych, Standardy Medyczne/Pediatria, 2012, 9, 100–5.
Niemiec J., Stępińska M., Świerczewska E., Riedel J., Boruta A., Wpływ żywienia kur mieszankami zawierającymi nasiona rzepaku „00”, lnu i wiesiołka na wyniki produkcyjne, jakość jaj i profil wielonienasyconych kwasów tłuszczowych w żółtku, Rośliny Oleiste, 2001, 2, 631–6.
Nowicki R., Barańska-Rybak W., Olej z wątroby rekina jako terapia wspomagająca w atopowym zapaleniu skóry, Pol. Merk. Lek., 2007, 130, 312–3.
Siepka E., Bobak Ł., Gładkowski W., Charakterystyka aktywności biologicznej fosfolipidów żółtka, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2015, 2 (99), 15–28.
Szponar L., Mojska H., Ołtarzewski M., Tłuszcze [w:] Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja, red. nauk. Jarosz M., Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2012, 44–58.
Trziszka T., Budowa i skład chemiczny jaja, [w:] Jajczarstwo, nauka, technologia, praktyka, red. nauk. Trziszka T., Wyd. AR we Wrocławiu, Wrocław 2000, 147–88.
Wardzyńska A., Kowalski M., Starzenie się układu odpornościowego a alergia u osób w podeszłym wieku, Alergia. Astma. Immunologia, 2009, 14 (4), 239–47.
Wężyk S., Wpływ paszy na wartość dietetyczną jaj spożywczych, Pol. Drob., 2007, 3, 51–2.
Wyka J., Stan odżywienia ludzi po 60. roku życia w aspekcie uwarunkowań żywieniowych, zdrowotnych, środowiskowych i socjodemograficznych, red. nauk. Dziuba E., Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław 2009, 15–22.

Zielińska-Więczkowska H., Kędziora-Kornatowska K., Kornatowski T., Starość jako wyzwanie, Gerontol. Pol., 2008, 16 (3): 131–6. 

Wstecz

Partnerzy

Zakup czasopisma