Udział czynników wzrostu w funkcjonowaniu jajnika ptaków


Autorzy: dr hab. Anna Hrabia, prof. dr hab. Janusz Rząsa Katedra Fizjologii i Endokrynologii Zwierząt, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie


Jajnik ptaków jest miejscem syntezy i działania licznych czynników wzrostu. Wwarstwie ziarnistej i/lub osłonce pęcherzyków jajnikowych wykazano obecność mRNA ibiałka czynników wzrostu, ich receptorów i białek wiążących. Wewnątrzjajnikowa rola czynników wzrostu związana jest z regulacją steroidogenezy, proliferacji i śmierci komórek, różnicowania komórek oraz modulacją działania gonadotropin. W konsekwencji wpływają na wzrost, selekcję, atrezję i owulację pęcherzyków jajnikowych.
Jednym z głównych celów hodowli drobiu jest zapewnienie maksymalnej aktywności rozrodczej ptaków. U samic liczba zniesionych jaj uwarunkowana jest tempem procesów atrezji, selekcji i różnicowania się pęcherzyków jajnikowych podczas ich wzrostu i dojrzewania (Waddington i in. 1985). Właściwa interakcja pomiędzy oocytem a otaczającą go ścianą pęcherzyka jest kluczowa dla rozwoju zdrowego oocytu i wystąpienie owulacji.
U zdecydowanej większości ptaków układ rozrodczy jest nieparzysty. Tworzą go jajnik i jajowód położone po lewej stronie ciała. Dojrzały czynnościowo jajnik zawiera kilka populacji pęcherzyków. Najliczniejszą grupę stanowią pęcherzyki pierwotne, u kury o średnicy poniżej 1mm, następnie pęcherzyki białe (1–4 mm) i pęcherzyki żółtawe (4–8 mm). Kolejna grupa to pęcherzyki żółte powyżej 8 mm do ok. 40 mm. Pęcherzyki żółte tworzą charakterystyczną hierarchię zawierającą 5-9 pęcherzyków, z których największy jest określony jako F1. Po owulacji pęcherzyka F1, następne pęcherzyki przesuwają się o jedno miejsce whierarchii i owulują kolejno w odstępach 24–26h. Ostatnią grupę stanowią pęcherzyki poowulacyjne (POF), powstałe w wyniku owulacji kolejnych pęcherzyków. Pęcherzyki te są aktywne metabolicznie przez kilka dni, a następnie ulegają atrezji (Sundaresan i in. 2008).

Wstecz

Partnerzy

Zakup czasopisma