W okresie letnim, gdy temperatury zewnętrzne przekraczają 30°C, poważnym zagrożeniem na fermach drobiu może być stres cieplny. W obliczu prognoz, które przewidują dalsze ocieplanie się klimatu również w naszej strefie klimatycznej (Szwed, 2018) wydaje się, że problem może się nasilać. Zbyt wysoka temperatura w kurniku może wywołać hipertermię, która przyczynia się do wzrostu śmiertelności, braku apetytu, spadku masy ciała oraz nieśności, a także pogorszenia jakości mięsa czy jaj (Jahejo i in., 2016). Z tego właśnie powodu w produkcji drobiarskiej podejmuje się działania, które mają na celu uniknięcie stresu cieplnego ptaków oraz minimalizację jego skutków w przypadku wystąpienia.

1.            Altan O., Altan A., Çabuk M., Bayraktar H., Effects of heat stress on some blood parameters in broilers. Turkey Journal of Animal Science, 2000, 24, 145-148.

2.            Borges S.A., Fischer da Silva A.V., Ariki J., Hooge D.M., Cummings K.R. Dietary electrolyte balance for broiler chickens exposed to thermoneutral or heat-stress environments. Poultry Science, 2003, 82, 428-435.

3.            DEFRA (Department for Environment Food and Rural Affairs). Heat stress in Poultry – solving the problem. London, 2005, 1-28.

4.            Deng W., Dong X.F., Tong J.M., Zhang Q. The probiotic Bacillus licheniformis ameliorates heat stress-induced impairment of egg production, gut morphology, and intestinal mucosal immunity in laying hens. Poultry Science, 2012, 91, 575-582.

5.            Ghazi S.H., Habibian M., Moeini M.M., Abdolmohammadi A.R. Effects of different levels of organic and inorganic chromium on growth performance and immunocompetence of broilers under heat stress. Biological Trace Element Research, 2012, 146, 309-317.

6.            Jahejo AR., Rajput N., Rajput N.M., Leghari I.H., Kaleri R.R., Mangi R.A., Sheikh M.K., Pirzado M.Z. Effects of heat stress on the performance of Hubbard broiler chicken. Cells, Animal and Therapeutics, 2016, 2(1), 1-5.

7.            Jankowski J. (red.). Hodowla i użytkowanie drobiu. PWRiL, Warszawa, 2012.

8.            Kołacz R., Dobrzański Z. Higiena i dobrostan zwierząt gospodarskich. WAR, Wrocław, 2006.

9.            Korytkowski B. Stres cieplny i metody jego ograniczania. Ogólnopolski Informator Drobiarski, 2017, 6.

10.          Lara L.J., Rostagno M.H. Impact of heat stress on poultry production. Animals, 2013, 3, 356-369.

11.          Mashaly M.M., Hendricks G.L., Kalama M.A., Gehad A.E., Abbas A.O., Patterson P.H. Effect of heat stress on production parameters and immune responses of commercial laying hens. Poultry Science, 2004, 83(6), 889-894.

12.          Mroczek-Sosnowska N., Żbikowski A., Łukasiewicz M., Wnuk A., Niemiec J. Możliwości minimalizowania skutków stresu cieplnego u drobiu. Życie Weterynaryjne, 2014, 89(8), 674-677.

13.          Rozenboim I., Tako E., Gal-Garber O., Proudman J. A., Uni Z. The effect of heat stress on ovarian function of laying hens. Poultry Science, 2007, 86(8), 1760-1765.

14.          Szwed M. Variability of precipitation in Poland under climate change. Theoretical and Applied Climatology, doi.org/10.1007/s00704-018-2408-6, 2018, 1-13.

15.          Wiernusz C.J., Teeter R. G. Feeding effects on broiler thermobalance during thermoneutral and high ambient temperature exposure. Poultry Science, 1993, 72(10), 1917-1924.